Verdienen onze sterke Merchtemse vrouwen een straatnaam?

Joris Verspecht • 20 januari 2020
0 comments
0 likes

Geïnspireerd door de oproep van Radio 1 presentatrice Sofie Lemaire, wil PRO graag meedoen aan de actie #meervrouwopstraat. Wanneer we snel opzoeken, komen we niet verder dan de “Onze-Lieve-Vrouwstraat” en het “Sofie Motpleintje”. Het mag het gerust nog iets meer zijn.

Tot recent kregen vrouwen amper erkenning in de samenleving. Gelukkig is de situatie vandaag anders, denken we maar aan Maggie De Block, die het schopte tot nationaal minister. Of aan zuster Denise Brabant, die actief is in Guatemala. Of aan Louise Ballon, de eerste vrouwelijke schepen in Merchtem.  Of nog, Chantal De Smedt, de eerste vrouwelijke burgemeester. Ook hun illustere voorgangsters verdienen waardering.

Daarom zal PRO Merchtem op de volgende gemeenteraad voorstellen om meer vrouwen in het straatbeeld te brengen. Hieronder vind je al een aantal vrouwen die een straatnaam kunnen verdienen.

Politiek:

  • Therese van Cappellen, eerste vrouw in de Merchtemse gemeenteraad.
  • Helena Willems, in 1947 eerste vrouwelijke schepen (ter vervanging van haar man, Georges Vanden Houte – CVP-Burgemeester 1959-1976)

Lokale economie:

  • Leonce De Pauw (1914-2013), uitbaatster van het eerste Merchtemse warenhuis (Unic in 1959, aanvankelijk met haar man en tussen 1975-1983, na zijn overlijden, alleen).
    Zij zou symbool kunnen staan voor ondernemende vrouwen. Er waren voor haar al tal van bekende, sterke vrouwelijke middenstanders (vb. caféuitbaatsters als ‘Sylvie van de Congo’, winkelierster e.d.). Zij opende, samen met haar man, het eerste grootwarenhuis.

Socio-cultureel:

  • De Gasthuiszusters – de eerste vermelding van het gasthuis gaat terug tot de 13de eeuw. Hoewel het gasthuis onder leiding stond van een kapelaan, werd het bestuurd door nonnen. Ze stonden in voor het onthaal en verzorging van pelgrims, armen en wezen én voor de verzorging van patiënten van besmettelijke ziekten als lepra en de pest (al gebeurde dat niet op de plaats van het gasthuis zelf). Tijdens WO I hielpen ze ook vluchtelingen uit Halewijn (Halluin, Fr) opvangen.
    Vanaf 1848 werd er een meisjesschool opgericht in het gasthuis. (waaruit later de (aanvankelijk meisjes-)school Ter Dreef zou groeien). Zuster Elisabeth (Paulina Petronella De Swaen, Brussel 1819-Merchtem 1885) is een van de stichters van het onderwijs voor de meisjes in het gasthuis. Jarenlang bestuurt ze de ‘Franse klas’.
    Er is al een Gasthuisstraat. Dat klopt, maar echt erkenning geven aan diegenen die het gasthuis deden draaien, doe je door hen te vermelden in de straatnaam.
  • Qua religieuzen kan men ook de nonnen van Peizegem (congregatie v. H. Vincentius a Paolo) en Brussegem (kloosterorde?) in aanmerking laten komen. Beide kloosters stonden trouwens in voor het (meisjes-)onderwijs in die dorpen (nu Ten Bos en Rinkeling). We houden in ons achterhoofd dat het onderwijs enkele decennia terug anders was dan vandaag: veel meer autoritair…
  • Maria De Rycke (Lokeren, 1849-?) is de eerste hoofdonderwijzeres (directeur) van de gemeentelijke meisjesschool in de Spiegelstraat (= nu A. De Boeckstraat). Ze was eerst al hoofdonderwijzeres in St. Niklaas en ging met pensioen in 1900, na 3 jaar op ziekteverlof gezet te zijn.
  • Maria Dekens, “meesteres” van een van de oudst gekende bewaarscholen in Merchtem, een vrije betalende school, vooral gericht op aanleren van de catechismus. Onderwijs werd gegeven bij haar thuis (19de eeuw).

Sociaal:

  • Juffrouw Virginie De Cock, actief voor hulpacties mbt kinderen in het Brussegems ‘Nationaal Hulp- en Voedingskomiteit’ tijdens WO I

Andere:

  • Florentina De Donder, 16-jarig slachtoffer van een brute moord op Breestraeten (na een kermis) , op 1/9/1894. 

Deze lijst vormt slechts een greep uit sterke vrouwen die we konden terugvinden in de Merchtemse geschiedenis. We willen hem zeker niet volledig noemen.

Daarom vragen we jouw mening en hulp.

  • Mag er #meervrouwopstraat zijn?
  • Heb jij nog ideeën of suggesties?

Opgelet: wie men een straatnaam geeft, moet volgens de wet overleden zijn. 

Be the first one to comment